Thực hành tiếng Việt: Từ tượng hình, từ tượng thanh

I. LÍ THUYẾT: NHẬN BIẾT ĐẶC ĐIỂM VÀ TÁC DỤNG CỦA TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH

1. Từ tượng hình

Trong làn nắng ửng, khói mơ tan

Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.

                                    (Hàn Mặc Tử, Mùa xuân chín)

Từ lấm tấm gợi hình ảnh những đốm nắng rải qua vòm cây, in trên những mái nhà tranh, gợi khung cảnh bình yên của buổi bình minh mùa xuân nơi làng quê.

2. Từ tượng thanh

Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội

Những phố dài xao xác hơi may.

                                     (Nguyễn Đình Thi, Đất nước)

Từ xao xác gợi âm thanh thoảng nhẹ, mơ hồ của tiếng lá và tiếng gió trong không gian im ắng, tĩnh lặng của một Hà Nội cổ kính, êm đềm.

II. BÀI TẬP THỰC HÀNH

Bài 1.

Bài 2.

(Lưu ý: Các từ được âm đậm là các từ tượng hình, tượng thanh)

a. 

Năm gian nhà cỏ thấp le te, 

Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe. 

Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt, 

Làn ao lóng lánh bóng trăng loe. 

                             (Nguyễn Khuyến, Thu ẩm) 

b. 

Sáng hồng lơ lửng mây son, 

Mặt trời thức giấc véo von chim chào. 

Cổng làng rộng mở. Ồn ào, 

Nông phu lững thững đi vào nắng mai. 

                                        (Bằng Bá Lân, Cổng làng) 

Bài 3.