I. Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn
- Nghĩa tường minh của câu là nội dung thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng các từ ngữ của câu.
- Nghĩa hàm ẩn của câu là nội dung thông báo được suy ra từ nghĩa tường minh và ngữ cảnh.
Ví dụ:
| Câu tục ngữ | Nghĩa tường minh | Nghĩa hàm ẩn |
| Kiến tha lâu cũng đầy tổ | Vì con kiến rất nhỏ bé, mỗi lần chỉ tha được một chút mồi nên thành quả thu được rất ít ỏi; tuy nhiên, chỉ cần kiến tha mồi đủ lâu, số lương thực sẽ dần nhiều lên, sẽ đầy ắp tổ. | Mượn hình ảnh quen thuộc, gần gũi là “Kiến tha lâu cũng đầy tổ”, người xưa đã răn dạy con cháu không nên lười biếng, phải kiên trì, nhẫn nại, chăm chỉ, nỗ lực hết mình. Bởi nhiều cái nhỏ sẽ hợp được thành cái lớn, bỏ công sức, không ngại khó, chẳng ngại khổ thì ắt đạt được thành tựu lớn lao. |
II. Bài tập
Bài 1.
Bài 2.
Bài 3.
Bài 4.
Ngữ văn 8 (Cánh Diều)