Bài 39: Thực hành: Tính chất hóa học của sắt, đồng và những hợp chất của sắt, crom

NỘI DUNG VÀ CÁCH TIẾN HÀNH

Thí nghiệm 1. Điều chế FeCl₂

Cách tiến hành: Cho đinh sắt đã đánh thật sạch vào ống nghiệm. Rót vào ống nghiệm này 3 – 4ml dung dịch HCl. Đun nóng nhẹ để thấy rõ bọt khí sủi lên.

Hiện tượng: Ta thấy dung dịch ban đầu là dung dịch trong suốt, khi đun nóng bọt khí thoát ra nhanh hơn và dung dịch có màu lục nhạt. 

Phương trình hóa học:                          Fe  +  2HCl  →  FeCl₂  +  H₂

Thí nghiệm 2. Điều chế Fe(OH)₂

Cách tiến hành: Lấy dung dịch FeCl₂ vừa đều chế được ở thí nghiệm 1 cho tác dụng với dung dịch NaOH theo trình tự sau đây:

Đun sôi 4 – 5 ml dung dịch NaOH trong ống nghiệm để đẩy hết khí oxi hòa tan trong dung dịch, rót nhanh 2 – 3 ml dung dịch FeCl₂ vào dung dịch NaOH. Quan sát màu của kết tủa vừa thu được. Giữ kết tủa này đến cuối thí nghiệm để quan sát tiếp.

Hiện tượng: Khi cho dung dịch NaOH tác dụng với dung dịch FeCl₂, ta thấy kết tủa có màu trắng xanh, sau một thời gian ta thấy kết tủa chuyền dần sang màu nâu.

Giải thích: Muối sắt (II) phản ứng với NaOH tạo ra kết tủa trắng xanh Fe(OH)₂. Sau một thời gian Fe(OH)₂ bị oxi hóa thành Fe(OH)₃. Kết tủa màu vàng là hỗn hợp Fe(OH)₂ và Fe(OH)₃ rồi tiếp tục chuyển hẳn sang màu nâu là Fe(OH)₃ khi đã oxi hóa hết Fe(OH)₂.

Phương trình hóa học: 

FeCl₂   +   2NaOH   →   Fe(OH)₂↓  + 2NaCl

4Fe(OH)₂   +   O₂   +    2H₂O    →    4Fe(OH)₃

Thí nghiệm 3. Tính oxi hóa của K₂Cr₂O₇

Cách tiến hành: Điều chế dung dịch FeSO₄ bằng cách cho một đinh sắt đã cạo sạch gỉ vào ống nghiệm chứa 4 – 5 ml dung dịch H₂SO₄ loãng. Nhỏ dần từng giọt dung dịch K₂Cr₂O₇ vào dung dịch FeSO₄ vừa điều chế được, lắc ống nghiệm. Quan sát hiện tượng.

Hiện tượng: Khi nhỏ dần từng giọt dung dịch K₂Cr₂O₇ vào dung dịch FeSO₄ ta thấy dung dịch chuyển dần sang màu nâu đỏ, do trong môi trường axit có chất oxi hóa K₂Cr₂O₇, Fe²⁺ bị oxi hóa thành Fe³⁺.

Phương trình hóa học:

Fe       +    H₂SO₄    →    FeSO₄    +    H₂

6FeSO₄ + K₂Cr₂O₇ + 7H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + Cr₂(SO₄)₃ + 7H₂O

Thí nghiệm 4. Phản ứng của đồng với dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng

Cách tiến hành: Cho 1- 2 mảnh đồng vào ống nghiệm chứa 2 – 3 ml dung dịch H₂SO₄ đặc rồi đun nóng. Nhỏ vài giọt dung dịch NaOH vào dung dịch vừa thu được. Quan sát hiện tượng.

Hiện tượng: Bọt khí không màu thoát ra, có mùi hắc. Dung dịch trong ống nghiệm chuyển màu xanh Cu²⁺. Khi nhỏ thêm dung dịch NaOH thấy xuất hiện kết tủa màu xanh Cu(OH)₂ đồng thời phản ứng chậm lại (do nồng độ H₂SO₄ giảm).

Phương trình hóa học:

Cu  +  2H₂SO_4đặc   \(\underrightarrow{t^o}\)   CuSO₄   +   SO₂   +  2H₂O

CuSO₄   +   2NaOH   →  Cu(OH)₂   +   Na₂SO₄

2NaOH   +   H₂SO₄    → Na₂SO₄   +   2H₂O

Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cùng thảo luận và trả lời nhé. Chúc các em học tốt!