Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC

(Luận học pháp)

                                                            Nguyễn Thiếp

HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

Câu 1. Phần đầu tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học. Mục đích đó là gì?

Trả lời: Ở đoạn đầu "Ngọc không mài… những điều tệ hại ấy" tác giả nêu rõ mục đích chân chính của việc học:

- Học để "biết rõ đạo"

- Học cách làm người, để sống tốt, cư xử đúng mực.

 → Việc học mang ý nghĩa to lớn, cao quý: học để biết cách sống chuẩn mực.

Câu 2. Tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc, sai trái nào? Tác hại của lối học ấy là gì?

Trả lời: Tác giả phê phán những lối học:

- Học lối học hình thức hòng cầu danh lợi → lối học vì mục đích tầm thường, thực dụng tiến thân - làm quan - cầu danh lợi.

- Không biết tới tam cương ngũ thường → lối học hình thức, làm mất đi ý nghĩa chân chính của việc học.

- Tác giả thẳng thắn, trung thực trong lời tâu thực trạng của việc học chuộng hình thức, học để cầu lợi.

 → Những người theo sự học giả dối nếu làm quan sẽ trở thành "nịnh thần", trở thành kẻ tham quan, làm cho nước mất nhà tan.

Câu 3. Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách gì?

Trả lời: Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp bàn tới hình thức học và cách học:

- Mở rộng thêm trường, mở rộng thành phần đối tượng học, tạo điều kiện thuận lợi cho người học.

- Việc học phải được tiến hành tuần tự: bồi lấy gốc → tứ thư ngũ kinh → chư sử.

- Học rộng rồi tóm lược.

- Học đi đôi với thực hành.

 → Tầm nhìn chiến lược của bậc trung thần trong vấn đề giáo dục thực học, tạo ra hiền tài cho quốc gia.

Câu 4. Bài tấu có đoạn bàn về "phép học", đó là những "phép học" nào? Tác dụng và ý nghĩa của những phép học ấy? Từ thực tế việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tập nào là tốt nhất? Vì sao?

Trả lời: Bài tấu bàn về "phép học" đó là những phép học:

 - Từ đơn giản đến phức tạp: học bồi lấy gốc

 - Từ thấp đến cao: tuần tự tiến lên Tứ thư Ngũ kinh, Chư sử

 - Từ lý thuyết đến thực hành: học kết hợp với thực hành

 → Khi thực hiện theo phép học này người học mới có thể "lập công trạng", lấy những điều học được mang lại cho đất nước sự "vững yên", "thịnh trị" cho đất nước.

 → Từ việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tốt nhất là học từ những thứ cơ bản, rồi tới những điều phức tạp. Học phải kết hợp với thực hành để việc học trở nên nhuần nhuyễn, có ích.

Câu 5. Xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ.

Trả lời: Sơ đồ lập luận của đoạn văn:

LUYỆN TẬP

Phân tích sự cần thiết và tác dụng của phương pháp "học đi đôi với hành".

Trả lời

            Sự cần thiết và tác dụng của phương pháp "học đi đôi với hành".

            Học là quá trình tiếp thu kiến thức và lý thuyết, lý luận. Hành là quá trình áp dụng lý thuyết học được vào thực tiễn đời sống và lao động. Phương pháp “học đi đôi với hành” chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa nhận thức và hành động của con người, tạo ra tính thực tiễn, bổ sung lẫn nhau làm cho những điều chúng ta học trở nên có ý nghĩa và kết quả. Nếu chỉ học mà không thực hành sẽ sa vào lý thuyết suông, không thể nắm bắt được ý nghĩa sâu sắc với thực tiễn. Học đi đôi với hành thực sự cần thiết và hữu dụng với tất cả mọi người. Song trên thực tế nước ta, phương pháp này chưa được xem trọng, đó là nguyên nhân làm cho chất lượng giáo dục không được cải thiện. Vì thế cần xác định đúng đắn mục tiêu học tập, và thường xuyên áp dụng phương pháp “học đi đôi với hành” để việc học trở nên ý nghĩa.