Bài 5: Vị trí địa lý, phạm vi đặc điểm tự nhiên Châu Á

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ VÀ PHẠM VI CHÂU Á

- Vị trí địa lý

+ Châu Á nằm trải dài trong khoảng từ vùng cực Bắc đến khoảng 10^oN, tiếp giáp Châu Âu và Châu Phi.

+ Tiếp giáp các đại dương là: Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, Bắc Băng Dương.

- Phạm vi

+ Châu Á là châu lục có kích thước rộng lớn nhất thế giới, diện tích phần đất liền là 41,5 triệu km², nếu tính cả phần đảo và quần đảo thì diện tích lên tới 44,4 triệu km².

+ Về hình dạng Châu Á có dạng hình khối bờ biển bị chia cắt mạnh bởi các biển, vịnh biển.

II. ĐẶC ĐIỂM THIÊN NHIÊN

1. Địa hình và khoáng sản

- Địa hình

+ Châu Á có địa hình phân hóa đa dạng núi, cao nguyên, sơn nguyên chiếm ¾ diện tích.

+ Các dãy núi chạy theo hai hướng chính là bắc – nam và đông – tây.

+ Các đồng bằng châu thổ phân bố chủ yếu ở phía đông và phía nam.

+ Địa hình ven biển và hải đảo bị chia cắt mạnh tạo thành các vũng vịnh…

- Khoáng sản

+ Châu Á có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng, phong phú. Một số khoáng sản có trữ lượng lớn như: than, dầu mỏ, khí đốt…

+ Địa hình và khoáng sản đã tạo điều kiện cho Châu Á phát triển nhiều ngành kinh tế như: trồng cây lương thực, thực phẩm, công nghiệp, chăn nuôi gia súc…

2. Khí hậu

+ Châu Á có đầy đủ các đới khí hậu. Trong mỗi đới lại phân hóa thành nhiều kiểu khí hậu.

+ Những khu vực nằm sâu trong nội địa và phía tây nam của khu vực có kiểu khí hậu lục địa, rìa phía nam và đông nam của châu lục có kiểu khí hậu gió mùa.

+ Đặc điểm khí hậu Châu Á đã tạo điều kiện cho cơ cấu cây trồng, vật nuôi đa dạng.

3. Sông, hồ

- Sông

+ Châu Á có nhiều hệ thống sông như: Hoàng Hà, Truờng Giang, Mê Công, Ô-bi, Lê-na…

+ Các con sông phân bố không đều có chế độ nước phức tạp.

- Hồ

+ Châu Á có khá nhiều hồ, trong đó các hồ sâu và lớn nhất thế giới như: Bai-can, A-ran, Ban-khát…

+ Những hồ lớn của Châu Á giúp điều hòa không khí, tạo phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp…