Viết: Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện

I. Định hướng

* Định nghĩa:

- Phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện là nêu lên và làm sáng tỏ giá trị (cái hay, cái đẹp) về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm đó.

- Phân tích và đánh giá là những thao tác thường kết hợp với nhau trong các bài nghị luận văn học.

II. Phân tích văn bản mẫu

Tác giả đã làm rõ nhận xét ở phần đầu bằng cách đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng cụ thể để làm sáng tỏ cho nhận xét trên; những lí lẽ, dẫn chứng đó được bắt đầu bằng những câu sau:

- "Phần đầu đoạn trích trình bày những việc diễn ra trước khi Trương Phi, nhân vật trung tâm của đoạn trích, xuất hiện."

- "Quá trình phát triển của các biến cố dần phơi bày nguyên nhân sự việc và đẩy mâu thuẫn tới cao trào."

- "Điều lí thú là việc mở nút, qua ngòi bút tài hoa của tác giả, đã diễn ra một cách không chút dễ dàng và việc kết thúc câu chuyện cũng không diễn ra một cách chóng vánh."

- "Tưởng thể là mọi việc đã rõ và câu chuyện đi nhanh đến kết thúc, song thực tế vẫn thường phức tạp hơn ta nghĩ."

- "Chỉ đến lúc ấy, màn kịch nhỏ mới thực sự kết thúc, kết thúc một cách viên mãn và hợp lí."

=> Tác giả phân tích từng phần trong kết cấu: phần đầu => sự việc chính, mâu thuẫn => quá trình phát triển các biến cố => kết thúc.

=> Tính chất hoàn chỉnh từ cốt truyện của đoạn trích nêu ở mở đầu đã được làm rõ qua các dẫn chứng, lí lẽ và bình luận của tác giả.

* Một số câu văn trong văn bản thể hiện nhận xét của người viết như sau:

+ "Hồi trống Cổ Thành chỉ là một đoạn trích ngắn song vẫn có thể xem là một câu chuyện trong tác phẩm tự sự có cốt truyện hoàn chỉnh".

+ "Quá trình phát triển của các biến cố dần phơi bày nguyên nhân sự việc và đẩy mâu thuẫn tới cao trào".

+ "Câu chuyện diễn ra qua hàng loạt biến cố bất ngờ đầy kịch tính. Bất ngờ mà lại là tất yếu, hợp lô gích". 

+ "Qua những va chạm, xung đột, tính cách hai nhân vật chính đã được thể hiện một cách sinh động, rõ nét".