Ý nghĩa văn chương

Tóm tắt bài giảng

Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG

Hoài Thanh

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Nguồn gốc của văn chương

- Mở đầu bằng câu chuyện: “một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. Thi sĩ thương hại quá, khóc nức nở, quả tim cùng hòa một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết.”

-> Nhận xét: “Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.”

=> “Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra thương cả muôn vật, muôn loài”.

2. Nhiệm vụ của văn chương

- “Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống.”

-> phản ánh cuộc sống phong phú.

- “Vũ trụ này tầm thường, chật hẹp, không đủ thỏa mãn mối tình cảm dồi dào của nhà văn. Nhà văn sẽ sáng tạo ra những thế giới khác.”

-> sáng tạo ra sự sống.

3. Công dụng của văn chương

- “Công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.”

+ “Một người hàng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình… khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu,...”

-> Văn chương có khả năng lay động tâm hồn, giúp chúng ta sống gần nhau hơn trong tình yêu thương, nhân ái…

+ “Văn chương gây cho ta những tình cảm không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.”

-> Văn chương bồi đắp tình cảm tốt đẹp cho người đọc, làm giàu thêm thế giới tâm hồn chúng ta.

+ “Từ khi có các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay…”

-> Văn chương góp phần tô điểm cho cuộc sống.

- “Nếu pho lịch sử loài người xóa các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xóa hết  những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn sẽ đến bực nào.”

+ Khẳng định vai trò kì diệu của văn nghệ sĩ; nhấn mạnh ý nghĩa văn chương.

+ Nhắc nhở chúng ta biết ơn các nhà văn; quý trọng các áng thơ văn nói riêng, văn chương nói chung.

III. Tổng kết

1. Nội dung

- Quan niệm của Hoài Thanh về nguồn gốc, nhiệm vụ cốt yếu, công dụng của văn chương trong lịch sử loài người.

2. Nghệ thuật

- Kết hợp lí lẽ, cảm xúc, hình ảnh.

- Dẫn chứng chọn lọc.