Rằm tháng giêng (Nguyên tiêu)

Tóm tắt bài giảng

RẰM THÁNG GIÊNG

(NGUYÊN TIÊU)

- Hồ Chí Minh -

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả:

2. Tác phẩm

- Sáng tác năm 1948.

- Thể thơ:

+ Nguyên âm: thất ngôn tứ tuyệt.

+ Dịch thơ: lục bát

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Hai câu đầu

- Bản dịch: thêm từ láy “lồng lộng” để miêu tả không gian.

- Nguyên tác theo đúng đặc trưng thơ Đường là một lời thông báo:

+ Thời gian: kim dạ nguyên tiêu (đêm nay là rằm tháng giêng).

+ Sự vật: “nguyệt chính viên” (trăng đúng độ tròn nhất).

-> Trăng tròn nhất, sáng nhất, viên mãn nhất nên tỏa khắp không gian sông nước.

=> Nói thời gian mà gợi không gian, là ý tại ngôn ngoại.

- Điệp từ “xuân” lặp lại 3 lần.

-> Sắc xuân, sức xuân ngập tràn.

-> Mùa xuân kết liền mặt nước với bầu trời.

=> Mùa xuân chuyển động, sống động.

- Mở ra ba tầng không gian: sông – nước – trời.

-> Sự hòa quyện của ba tầng không gian do sức xuân dâng trào và ánh trăng sáng ngời.

=> Không gian trong thơ mang sự vận động khỏe khoắn của sức sống và hồn cảnh vật.

- Hình ảnh nhà thơ:

+ Tư thế ung dung trước cảnh vật, cao hơn cảnh vật.

-> Tư thế của con người làm chủ thiên nhiên, xã hội.

+ Tâm hồn chan hòa với cảnh sắc đất trời sông nước mùa xuân nhưng bao giờ cũng chủ động trùm lên tất cả.

+ Ánh trăng là cảm hứng thường trực của nhà thơ.

-> Thơ Bác đầy trăng đã nói lên tâm hồn nghệ sĩ phương Đông của Bác.