Thực hành đọc: Chiều biên giới

THỰC HÀNH ĐỌC: CHIỀU BIÊN GIỚI

Lò Ngân Sủn

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Lò Ngân Sủn (1945-2013).

- Quê quán: Lào Cai.

- Phong cách nghệ thuật: thơ của ông trong sáng, mộc mạc, giản dị thể hiện tâm hồn tinh tế.

- Tác phẩm chính: Những người con của núi (1990), Đám cưới (1992), Dòng sông mây (1995) … 

2. Tác phẩm

-  Thể loại: 

-  Xuất xứ: trích Tuyển tập thơ Lò Ngân Sủn, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2013, tr.55-56.

-  Phương thức biểu đạt: biểu cảm, miêu tả.

- Bố cục:

+ Phần 1 (đoạn 1,2,3): cảnh đẹp hùng vĩ nơi biên giới.

+ Phần 2 (còn lại): cảm nhận của tác giả về vùng đất đang thay đổi hằng ngày.

II. Tìm hiểu chi tiết văn bản

1. Ngôn ngữ, hình ảnh, các biện pháp tu từ

– Ngôn ngữ: giản dị, mộc mạc, thiết tha, rất nhẹ nhàng và tinh tế (Câu thơ “Chiều biên giới em ơi” gợi cảm giác thân quen).

– Hình ảnh thơ: gần gũi (chồi non, cỏ biếc, rừng cây, sông, suối, mây, núi, hoa đào, bậc thang…) tươi đẹp, trong sáng.

– Các biện pháp tu từ:

+ Phép điệp: "Khi", "như", "nghe", "Chiều biên giới em ơi",…

2. Vẻ đẹp riêng của vùng đất biên cương 

- Vẻ đẹp thiên nhiên:

+ Vùng biên cương giản dị: "mùa hoa đào nở", "mùa cây sở", "ruộng bậc thang", "tiếng chim hót", "mùa hoa nở ngát hương", "nông trường rộng lớn", "con sông chảy xiết", "con suối thác đổ"…

+ Vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc hiện lên: bình yên, tươi đẹp, tràn đầy sức sống, sắc màu riêng biệt, cuốn hút.

- Vẻ đẹp con người:

+ Vẻ đẹp cuộc sống lao động và bảo vệ quê hương đất nước: khung cảnh cuộc sống mới “Rừng chăng dây điện sáng”, “tiếng máy gọi”, “nông trường lộng gió”.

+ Vẻ đẹp con người trong cuộc sống mới: “Lòng ta thầm mê say”, “Đôi ta cùng chiến hào”, “Gần nhau thêm bền chí”, “Tình yêu là vũ khí”, “Giữ đất trời biên cương”.

3. Tình cảm với quê hương đất nước

- Tình yêu quê hương tha thiết, yêu từng tấc đất, từng cảnh sắc thiên nhiên, con người nơi vùng biên cương xa xôi.

- Tự hào, trân quý từng mảnh đất quê hương.

- Khát vọng được xây dựng quê hương giàu đẹp, xứng đáng với những hy sinh bảo vệ của cha anh đi trước.

III. Tổng kết

1. Nội dung

2. Nghệ thuật

- Sử dụng bút pháp so sánh, phép điệp.

- Gieo vần chân độc đáo.

- Vận dụng thể thơ năm chữ nhuần nhuyễn.