Bài 15: Phương thức con người khai thác tự nhiên bền vững, một số trung tâm kinh tế của Bắc Mỹ

1. Phương thức khai thác các nguồn tài nguyên theo hướng bền vững

a. Khai thác tài nguyên đất

- Bắc Mỹ có nhiều đồng bằng rộng lớn, đất đai màu mỡ được khai thác để trồng trọt. Do thời gian dài sử dụng lượng phân hóa học lớn nên đất đai bị thoái hóa.

- Gần đây, các nước Bắc Mỹ đã áp dụng khoa học - kĩ thuật hiện đại kết hợp các phương thức đa canh và luân canh, trồng trọt kết hợp chăn nuôi, tăng cường sử dụng nguồn phân bón sinh học nên năng suất sinh học rất cao, đồng thời bảo vệ và chống thoái hóa đất.

Hình 1: Sử dụng máy móc trong phát triển nông nghiệp

b. Khai thác tài nguyên nước

- Bắc Mỹ có nguồn nước ngọt rất dồi dào do có nhiều sông và hồ lớn. Nguồn nước được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như: giao thông vận tải, thủy điện, cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt,...

- Việc khai thác nguồn nước quá mức cùng với lượng chất thải rất lớn trong sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt đã làm ô nhiễm nguồn nước. Vì vậy bảo vệ nguồn nước sông hồ đang rất được quan tâm.

- Các nước Bắc Mỹ đã đưa ra các quy định nghiêm ngặt về xả thải. Tiết kiệm nguồn nước ngọt trong sản xuất và sinh hoạt cũng được chú trọng.

c. Khai thác tài nguyên khoáng sản

- Bắc Mỹ có nhiều khoáng sản với trữ lượng lớn như: than, sắt, đồng, vàng, u-ra-ni-um, dầu mỏ và khí tự nhiên. Từ năm 1950, hoạt động khai thác khoáng sản tăng lên nhanh chóng nhất là dầu mỏ, khí tự nhiên là cho các tài nguyên này đang dần cạn kiệt và gây ô nhiễm môi trường.

- Hiện nay các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo như: năng lượng mặt trời, gió, địa nhiệt,... đang được sử dụng thay thế cho nguồn năng lượng hóa thạch. Việc này mang nhiều lợi ích kinh tế, bảo vệ môi trường và đảm bảo phát triển bền vững.

Hình 2: Khai thác dầu mỏ ở Mỹ

d. Khai thác các tài nguyên khác

- Sinh vật biển:

+ Do tiếp giáp ba đại dương nên Bắc Mỹ có nguồn sinh vật biển rất phong phú và đa dạng.

+ Hàng năm, một lượng lớn thủy hải sản được đánh bắt, đáp ứng nhu cầu của người dân

=> Các nước Bắc Mỹ quy định rất chặt chẽ về thời gian đánh bắt, kích thước và số lượng hải sản được đánh bắt cho mỗi loại phương tiện cụ thể.

- Rừng:

+ Bắc Mỹ sở hữu tài nguyên rừng giàu có, bao gồm: rừng lá kim, rừng hỗn hợp, rừng lá rộng,.. nhưng thời gian dài rừng bị khai thác mạnh nên diện tích rừng suy giảm nhanh.

+ Hiện nay, Chính phủ đã đưa ra nhiều biện pháp quản lí và khai thác bền vững tài nguyên rừng như: ban hành luật về rừng, quy định trồng mới rừng sau khi khai thác,...

Hình 3: Khai thác tài nguyên rừng ở Mỹ

2. Một số trung tâm kinh tế của Bắc Mỹ

Hình 4: Lược đồ công nghiệp ở Bắc Mỹ

- Bắc Mỹ có nhiều trung tâm kinh tế lớn và rất lớn tập trung ở phía đông và đông bắc của Bắc Mỹ (Bô-xtơn, Niu Ioóc, Tô-rôn-tô). Trong những năm gần đây các trung tâm kinh tế xuất hiện nhiều ở phía nam (Hiu-xtơn, và phía tây Lốt an-giơ-lét).

- Các ngành kinh tế ở một số trung tâm:

+ Van-cu-vơ: chế biến nông lâm thủy sản, công nghệ thông tin, tài chính.

+ Xit-tơn: giáo dục và nghiên cứu khoa học, cơ khí, công nghệ thông tin, truyền thông.

+ Xan Phran-xi-xcô: cơ khí, du lịch, giáo dục và nghiên cứu khoa học, thời trang, truyền thông, tài chính.

+ Lốt An-giơ-let: cơ khí, tài chính, truyền thông, thời trang, thương mại, công nghệ thông tin.